Zapiekanka ziemniaczana z mięsem mielonym i pieczarkami to prawdziwy klasyk polskiej kuchni, który zawsze spotyka się z entuzjastycznym przyjęciem przy rodzinnym stole. To danie łączy w sobie kremowe ziemniaki, soczyste mięso mielone i aromatyczne pieczarki, tworząc kompozycję, która zadowoli nawet najbardziej wymagających smakoszy. Idealnie sprawdzi się zarówno na codzienny obiad, jak i na nieformalne spotkanie z przyjaciółmi. Przygotowanie tej zapiekanki jest naprawdę proste, a efekt końcowy zachwyci wszystkich domowników swoim wyglądem i smakiem.
Składniki na zapiekankę ziemniaczaną z mięsem mielonym i pieczarkami
Poniżej znajdziesz wszystkie składniki potrzebne do przygotowania tej pysznej zapiekanki. Receptura przewidziana jest na 4-6 porcji, w zależności od apetytu domowników. Wybieraj składniki dobrej jakości, by zapiekanka zyskała pełnię smaku.
Składniki na warstwę ziemniaczaną:
- 1,5 kg ziemniaków (najlepiej mączystych, np. odmiana Irga lub Bryza)
- 100 ml mleka
- 50 g masła
- 2 jajka
- 1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej
- sól i pieprz do smaku
Składniki na farsz mięsny z pieczarkami:
- 500 g mięsa mielonego (najlepiej mieszanka wołowo-wieprzowa 50:50)
- 400 g pieczarek
- 2 średnie cebule
- 3 ząbki czosnku
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- 1 łyżeczka suszonego tymianku
- 1 łyżeczka suszonego oregano
- 1 łyżeczka papryki słodkiej
- 2 łyżki oleju do smażenia
- sól i pieprz do smaku
Składniki na wierzchnią warstwę:
- 200 g sera żółtego (najlepiej typu gouda lub cheddar)
- 100 ml śmietany 18%
- świeża natka pietruszki do posypania
Przygotowanie zapiekanki ziemniaczanej krok po kroku
Przygotowanie tej zapiekanki wymaga kilku etapów, ale każdy z nich jest prosty. Zaplanuj około 1,5 godziny na przygotowanie całego dania, wliczając w to czas pieczenia.
Przygotowanie ziemniaków:
- Ziemniaki obierz, umyj i pokrój na mniejsze kawałki.
- Umieść je w garnku, zalej wodą, lekko posól i gotuj do miękkości przez około 20 minut (do momentu, gdy będzie można łatwo przekłuć je widelcem).
- Odcedź ugotowane ziemniaki i odstaw na chwilę, aby odparowała z nich nadmiar wody.
- Dodaj masło, mleko, jajka, gałkę muszkatołową, sól i pieprz.
- Całość rozgnieć tłuczkiem lub zblenduj na gładkie puree.
Wskazówka: Aby ziemniaczane puree było bardziej kremowe, możesz dodać odrobinę więcej masła lub zamienić mleko na śmietankę 30%.
Przygotowanie farszu mięsno-pieczarkowego:
- Cebulę i czosnek obierz i drobno posiekaj.
- Pieczarki dokładnie oczyść suchą ściereczką (zamiast myć pod wodą) i pokrój na plasterki lub w kostkę.
- Na patelni rozgrzej olej i zeszklij cebulę z czosnkiem (około 3-4 minuty).
- Dodaj mięso mielone i smaż, rozbijając je widelcem, aż straci różowy kolor (około 5-7 minut).
- Dodaj pieczarki i smaż kolejne 5 minut, aż odparują i lekko się zrumienią.
- Dodaj koncentrat pomidorowy, tymianek, oregano, paprykę, sól i pieprz.
- Całość dokładnie wymieszaj i smaż jeszcze przez 2-3 minuty, aby smaki się połączyły.
Wskazówka: Jeśli lubisz bardziej wyraziste smaki, możesz dodać do farszu 1-2 łyżki sosu Worcester lub łyżeczkę ostrej papryki.
Składanie i pieczenie zapiekanki:
- Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C (góra-dół).
- Naczynie żaroodporne (o wymiarach około 25×35 cm) lekko natłuść masłem.
- Na dno naczynia wyłóż połowę ziemniaczanego puree, wyrównując powierzchnię.
- Na warstwę ziemniaków wyłóż równomiernie farsz mięsno-pieczarkowy.
- Na wierzch wyłóż pozostałą część ziemniaczanego puree.
- Śmietanę rozsmaruj na wierzchu zapiekanki.
- Posyp całość startym serem.
- Wstaw do rozgrzanego piekarnika i piecz przez około 30-35 minut, aż wierzch się zarumieni, a ser rozpuści.
- Po wyjęciu z piekarnika posyp zapiekankę posiekaną natką pietruszki.
Wskazówka: Aby wierzch zapiekanki był bardziej złocisty i chrupiący, możesz na ostatnie 5 minut pieczenia włączyć funkcję grilla.
Serwowanie zapiekanki ziemniaczanej
Zapiekankę najlepiej podawać na ciepło, krótko po wyjęciu z piekarnika. Można ją pokroić na porcje i serwować jako samodzielne danie lub z dodatkiem świeżej surówki, np. z kapusty pekińskiej, marchewki czy buraczków. Doskonale komponuje się również z kwaśną śmietaną lub domowym sosem czosnkowym.
Przed podaniem warto odczekać około 10 minut od wyjęcia z piekarnika – dzięki temu zapiekanka lekko stężeje i łatwiej będzie ją pokroić na równe porcje bez rozpadania się.
Wartości odżywcze zapiekanki z mięsem mielonym i pieczarkami
Zapiekanka ziemniaczana z mięsem mielonym i pieczarkami to danie bogate w składniki odżywcze. Poniżej przedstawiamy przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (przy założeniu, że zapiekanka została podzielona na 6 porcji):
- Kalorie: około 450-500 kcal
- Białko: około 25 g
- Węglowodany: około 45 g
- Tłuszcze: około 22 g
- Błonnik: około 4 g
Zapiekanka dostarcza również cennych witamin i minerałów, takich jak witamina B12 (obecna w mięsie), potas (z ziemniaków), witamina D (z pieczarek) oraz wapń (z nabiału).
Porady i wskazówki do przygotowania idealnej zapiekanki
- Wybór ziemniaków: Do zapiekanki najlepiej sprawdzą się ziemniaki mączyste, takie jak odmiana Irga czy Bryza. Mają one odpowiednią konsystencję po ugotowaniu i dobrze łączą się z pozostałymi składnikami.
- Pieczarki: Przed pokrojeniem pieczarek warto je dokładnie oczyścić suchą ściereczką, zamiast myć pod bieżącą wodą – dzięki temu nie nasiąkną nadmiernie wodą i lepiej się przyrumienią podczas smażenia.
- Mięso mielone: Najlepszy smak uzyskasz używając mieszanki mięsa wołowego i wieprzowego w proporcji 50:50. Wołowina doda głębi smaku, a wieprzowina soczystości.
- Przechowywanie: Zapiekanka świetnie nadaje się do przygotowania z wyprzedzeniem. Można ją przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku w lodówce do 2 dni i odgrzewać w piekarniku lub mikrofalówce.
- Mrożenie: Gotową, upieczoną zapiekankę można również zamrozić, podzieloną na porcje. Przed podaniem wystarczy rozmrozić i podgrzać w piekarniku przez około 15-20 minut w temperaturze 180°C.
Warianty zapiekanki ziemniaczanej
Podstawowy przepis na zapiekankę ziemniaczaną z mięsem mielonym i pieczarkami można modyfikować według własnych upodobań. Oto kilka inspirujących wariantów:
Zapiekanka z sosem pomidorowym
Do farszu mięsnego dodaj 200 ml passaty pomidorowej i 2 łyżki koncentratu pomidorowego. Zyskasz bardziej soczysty, lekko kwaskowy smak, który świetnie komponuje się z ziemniakami i serem. Możesz również dodać szczyptę cukru, aby zrównoważyć kwasowość pomidorów.
Zapiekanka z dodatkiem warzyw
Wzbogać farsz o dodatkowe warzywa: 1 czerwoną paprykę, 1 cukinię i 1 marchewkę. Warzywa pokrój w drobną kostkę i podsmaż razem z pieczarkami. Taka wersja będzie jeszcze bardziej kolorowa i bogatsza w witaminy, a dodatkowo zmniejszy kaloryczność całego dania.
Zapiekanka w wersji śmietanowej
Zamiast klasycznej warstwy wierzchniej, przygotuj kremowy sos śmietanowy: wymieszaj 200 ml śmietany 18% z 2 jajkami, szczyptą soli, pieprzu i 1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej. Zalej tym sosem wierzch zapiekanki przed posypaniem serem. Uzyskasz wyjątkowo kremową konsystencję i delikatniejszy smak całego dania.
Zapiekanka ziemniaczana z mięsem mielonym i pieczarkami to uniwersalne danie, które można dostosować do własnych preferencji smakowych. Niezależnie od wybranego wariantu, zawsze będzie to sycący i smaczny posiłek, który zadowoli całą rodzinę i sprawi, że na twojej kuchennej liście przebojów zagości na stałe.